روابط تجاری-اقتصادی ایران و پاکستان/مشکلات تجارت ایران و پاکستان
پاکستان پس از چند مرحله بررسی و تجدید نظر در مورد ساختار اقتصادی خود، در حال حاضر دارای اقتصادی مختلط است که در آن شرکت‌های دولتی بخش بزرگی از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهند. اقتصاد پاکستان که در زمان استقلال این کشور عمدتاً کشاورزی بود، امروزه بسیار متنوع شده است. البته که همچنان نزدیک یک‌چهارم تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد و نزدیک به ۴۰ درصد نیروی کار در کشاورزی یا بخش‌های مرتبط شاغل هستند، اما از نظر ساختار اقتصادی، پاکستان بیشتر به کشورهای با درآمد متوسط شرق و جنوب شرقی آسیا شباهت دارد تا کشورهای فقیرتر شبه قاره هند. عملکرد اقتصادی این کشور با بسیاری از دیگر کشورهای در حال توسعه سازگارتر است.
کمیلی با بیان اینکه ایران و پاکستان به لحاظ اقتصادی کاملا مکمل یکدیگر هستند، گفت: «باتوجه به مرز مشترک نسبتا طولانی بین دو کشور و همچنین جمعیت 330 میلیونی ایران و پاکستان، ظرفیت‌های فرآیند تجاری و اقتصادی زیادی در صنایع مختلف اعم از محصولات کشاورزی، پتروشیمی، پلیمری، ساختمانی و ... وجود دارد اما باتوجه به آمار موجود در حوزه مراودات تجاری، به نظر می‌رسد در حال حاضر بهره چندانی از این ظرفیت‌ها و نیازها نصیب ایران نمی‌شود.»
او با انتقاد از نبود زیرساخت‌های کافی ریلی و جاده‌ای در مرزهای مشترک، اظهار کرد: «زیرساخت‌های جاده‌ای دو کشور به قدری افتضاح است که در دوماه اخیر دوبار کامل آب، مرز را گرفت و بدیهی است که نبود مسیر ترانزیتی مانع جدی رونق تجارت بین دو کشور است.»
این کارشناس مسائل پاکستان قوانین سخت و پیچیده گمرک و همچنین هزینه‌های بسیار سنگین آن را از دیگر موانع تجارت بین دو کشور عنوان کرد و افزود: «البته یکی از اقدامات موثر دولت در روزهای اخیر، طی سفر رئیس دولت به پاکستان کاهش لیست کالاهای ممنوع‌الورود از 350 قلم به 50 قلم بود که اجرایی شدن این امر منجر به بهبود تجارت آزاد بین دو کشور می‌شود.»
به گفته وی، متاسفانه حجم روابط تجاری اقتصادی دو کشور باوجود چنین ظرفیت‌هایی حدود 2 میلیارد دلار در سال است که این رقم بسیار ناچیز است، هرچند در سفر اخیر آقای رئیسی هدف‌گذاری شده که این عدد به بیش از 10 میلیارد دلار افزایش یابد اما تحقق این مهم بدون اصلاح زیرساخت‌ها، حمایت از سرمایه‌گذاران و همچنین اصلاح قوانین و رفع سایر موانع تجاری بین دو کشور میسر نمی‌شود.
او درباره مراودات تجاری دو کشور، توضیح داد: «به طور کلی صادرات از ایران به پاکستان بسیار بیشتر از واردات است که عمده کالای صادراتی هم گاز LPG و گاز مایع است به طوری که ایران با تامین حدود 6 درصد از کل گاز مایع پاکستان، بعد از قطر در رده دوم تامین‌کنندگان گاز پاکستان قرار گرفته است، هرچند که ظرفیت صادراتی ایران بیش از این عدد و رقم است.»