اخبار انجمن

مجلس جلوی کج سلیقگی ها در اجرای قوانین را می گیرد

تاریخ : 1397/10/05

رئیس مجمع نمایندگان خراسان رضوی در گفت و گو با ترابرد:

تعدد قوانین در حوزه حمل و نقل، ابهام در متن ماده های قانونی، وضع قوانین آسیب زننده به بدنه ترانزیت و حمل و نقل بین المللی، وجود خلاء های قانونی که اجازه تفسیرهای جهت دار را به مجریان می دهد از جمله مشکلات مطرح شده از سوی فعالان صنعت حمل و نقل بین المللی است که موضوع پرونده ویژه این شماره از ترابرد را به خود اختصاص داده است. متولی این امر در قوه مقننه، کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی است. شنیده ها حاکی از این است که کمیسیون عمران در این دوره از مجلس، از جمله کمیسیون های فعال است که اقدامات موثری نیز انجام می دهد. «حمید بنایی» رئیس مجمع نمایندگان استان خراسان رضوی نیز از اعضای پیگیر و پاسخگو در کمیسیون عمران است. این امر نقطه امیدی را برای ترانزیت کاران خراسانی بوجود آورده که شاید این بار صدای آنها به گوش نهاد قانونگذار برسد. گفت و گویی کوتاه با وی انجام دادیم که شرح آن از نگاهتان می گذرد.
ترابرد: بحث تعدد قوانین چند سالی است که در حوزه های مختلف بویژه حمل و نقل بین المللی بدلیل عناصر فرامرزی که دارد، مشکلات عدیده ای ایجاد کرده است. مجلس شورای اسلامی برای حل این مشکل چه اقدامی انجام داده است؟
تعدد قوانین و آئین نامه ها در کشور واقعیتی است که وجود دارد و برای رفع این نقیصه مدت ها قبل مجلس شورای اسلامی و مرکز پژوهش های مجلس در صدد احصا و اصلاح برآمده است. در ابتدای مجلس دهم جلساتی داشتیم با مقام معظم رهبری و تأکید ایشان بر تنقیح قوانین و مقررات بود مبنی بر اینکه آنچه زائد است اصلاح شود. بنابراین با همین رویکرد مجلس شورای اسلامی وارد عمل شد و از همه حوزه های تخصصی کمیسیون ها و مرکز پژوهش ها استفاده کرد. اصلاح قوانین کار سخت و زمان بری است و محدودیت وقت مجلس اجازه اقدام سریع در این خصوص نمی دهد و شاید مشهود نباشد اما روندی است که شروع شده و ادامه دارد.
ترابرد: متأسفانه گاهی این قوانین مخالف و در تعارض با یکدیگر هستند. گاهی نیز قوانین داخلی با کنوانسیون های بین المللی که ایران مفاد آنها را پذیرفته در تعارض قرار می گیرند و قانون داخل حاکم می شود. این مشکلی بزرگ است که از منظر بین المللی نیز به نفع ایران نیست. مجلس تدبیری برای این موضوع اندیشیده است؟
نمی شود عدم تداخل و تعارض قوانین را بطور کامل انکار کرد. در خصوص تعارض قوانین داخلی با کنوانسیون تیر موارد نادری مشاهده می شود که بعد از اینکه اصلاحیه آن توسط دستگاه ذیربط تهیه شود می تواند وارد سیر مراحل قانونی خود شود.
در مواردی هم بخاطر شرایط خاص کشور ما است. مثل جذابیتی که در پدیده قاچاق است. یا ممنوعیت ترانزیت کالاهای الکلی در کشور باعث اجرای ناگزیر بعضی آئین نامه های داخلی است که ممکن است بعنوان تعارض قوانین به نظر برسد. مثلا اگر ظن قوی بر قاچاق بودن محموله ای وجود داشته باشد امکان بازکردن پلمب وجود دارد حتی اگر تحت پوشش کنوانسیون تیر باشد.
گاهی هم اشکال از تعارض در قوانین نبوده و مربوط به آئین نامه ها می شود یعنی مشکل در عملیات و اجرا ایجاد می شود.
ترابرد: به نکته خوبی اشاره کردید. آیا مجلس اهرمی قانونی در دست ندارد تا جلوی آئین نامه ها و بخش نامه های خلق الساعه را که بشدت در مسیر ترانزیت سنگ اندازی می کنند، بگیرد؟
در همه حوزه های تشکل های صنفی گاهی این بخشنامه ها و دستور العمل های خلق الساعه طی یک شب یا یک هفته صادر می شود. برای خیلی ها مجلس ورود پیدا کرده و بعد از مواجهه با اعتراضات مردمی و صنفی کمیسیون های تخصصی مجلس وارد شده و از وزارت متبوعه درخواست کرده که توضیحات لازم را ارائه دهد. بعضا اصلاح و بعضا حذف شده است. به محض اینکه در کمیسیون های تخصصی این مسائل یا از طریق خبرنگاران، مردم، اصناف و ... مطرح شود حتما مجلس ورود پیدا می کند. تاکنون تقریبا موفق بوده است و توانسته جلوی بعضی از کج سلیقگی ها و آنها که دوست داشتند سلیقه ای کار کنند را بگیرد.
ترابرد: از مشکلات جدی و آسیب زننده به ترانزیت، بحث مالیات بر ارزش افزوده است. در این مورد صحبت و تلاش های فراوانی شده است. راه حل آن چیست؟
در مورد اخذ مالیات بر ارزش افزوده با توجه به قوانین حمایتی از صادرات طبق بخشنامه سازمان امور مالیاتی خدمات حمل و نقل کالاهای صادراتی و ترانزیتی در صورت رعایت شرایط مصرح ذیل موضوع بخشنامه شماره 656 مورخ 14/01/87 سازمان امور مالیاتی کشور مشمول مالیات و عوارض این قانون نخواهد بود.
متن دستورالعمل شماره 656 مورخ 14/1/87 به شرح زير است:
ماده 1- حمل ونقل ترانزيت خارجي طبق ماده 1 قانون حمل ونقل وعبور کالاهاي خارجي از قلمرو جمهوري اسلامي ايران ودرچارچوب قانون مذکور با درنظر گرفتن شرايط ذيل معاف از ماليات وعوارض مي گردد:
الف- درآمدهاي ارزي تحصيلي داراي منشأ خارجي که توسط اشخاص حقيقي وحقوقي واز طريق سيستم بانکي از خارج از کشوربه حساب شرکت حمل ونقل صاحب درآمد واريز گردد و براي آن قرارداد يا صورتحساب صادر شده باشد.
ب- پروانه ترانزيت خارجي در چارچوب قانون حمل ونقل وعبور کالاهاي خارجي از قلمرو جمهوري اسلامي ايران براي آن صادر وعمليات ترانزيت انجام وتسويه صورت پذيرفته باشد.
ماده 2- درآمد ارزي حاصل از حمل کالاهاي صادراتي در صورتيکه مسئوليت حمل کالاها از مبدأ جمهوري اسلامي ايران تا مقاصد خارجي از کشور به عهده شرکت حمل ونقل بين المللي ايراني واگذار شده باشد از ماليات وعوارض معاف مي باشد.
نکته اینجاست که برخی از شرکت های حمل و نقل فراهم کردن اسناد و مدارک مذکور را پیچیده و مشکل می دانند و از آن جهت آن را غیرقابل استفاده می دانند.
ماده 3- درآمد حاصل از حمل ونقل داخلي وحمل ونقل کالاهاي وارداتي مشمول معافيت مالياتي وعوارض فوق نمي‌گردد.
ترابرد: در برنامه سوم توسعه قرار بود که ایران به کنوانسیون ای.دی.آر، (حمل کالای خطرناک) بپیوندد اما این اتفاق تاکنون رخ نداده و گفته می شود به تازگی مراتب آن از سوی دولت به مجلس ارجاع داده شده است. برنامه الحاق به این کمیسیون الان در چه وضعیتی قرار دارد؟
از برنامه سوم توسعه الحاق به کنوانسیون حمل کالای خطرناک در دستور کار بوده اما به دلایل نامعلومی در معاونت حقوقی نهاد ریاست جمهوری متوقف بوده است. با توجه به اینکه موافقت نامه های جمهوری اسلامی ایران و کشورهای دیگر پس از طی مراحل قانونی و امضای دولت ها برای رسمیت پیدا کردن و قانونی شدن به مجلس شورای اسلامی ارجاع داده می شود، مجلس در طولانی شدن این موضوع نقشی نداشته یعنی مجلس دوست داره این کار تسریع شود. در حوزه معاونت های ریاست جمهوری کار متوقف شده است. بعد از اعلام وصول به مجلس ما دوست داریم که در دستور کار قرار بگیرد.
ترابرد: یعنی هنوز هم به مجلس اعلام وصول نشده است؟
خیر هنوز این اتفاق رخ نداده است.
ترابرد: از نگاه شما اهمیت ترانزیت برای کشور به چه میزان است و چرا؟
قرار گرفتن کشور ما در مسیر کریدورهای ترانزیتی شمال، جنوب و در نتیجه برقراری ارتباط ترانزیتی کشورهای روسیه، اروپای شرقی، مرکزی، شمالی، آسیای میانه و قفقاز از یک سو، آسیای جنوبی، جنوب شرقی، خاور دور، اقیانوسیه و حاشیه خلیج فارس از سوی دیگر یک مرکزیت برجسته به ایران داده است. همچنین به دلیل کوتاهی مسیر در کریدور شمال جنوب و تجهیز امکانات و زیرساخت ها و فراهم آوردن امکانات و تسهیلات گسترده در بخش های مختلف حمل و نقل مسیر ایران از جذابیت های فراوانی برای ترانزیت کالا محسوب می شود. ایران از نظر جغرافیایی بین هند و چین و آسیای میانه و اروپا قرار دارد و با توجه به تجارت و مبادلات زیادی که بین اروپا و آسیای میانه وجود دارد ایران می تواند بستر حمل و نقل و ترانزیت درکوتاهترین مسیر و کاهش هزینه های بازاریابی برای کشورهای فوق باشد. موقعیت ترانزیتی ایران هم می تواند متضمن ایجاد درآمد برای کشور باشد و هم در بحث های موقعیت اقتصادی امنیتی و سیاسی و همچنین ایجاد اشتغال داخلی بسیار مفید باشد. چراکه الان ما دنبال تثبیت اشتغال هستیم و باید در حدی که بتوانیم اشتغال پایدار ایجاد کنیم. بنابراین، اذعان داریم که ترانزیت و حمل و نقل می تواند با توجه به ارتباط خوب با کشورهای مذکور در حوزه تثبیت اشتغال و درآمد پایدار و ارز آوری برای ایران نقش مهمی داشته باشد.
ترابرد: انجمن حمل و نقل خراسان چگونه می تواند نقطه نظرات و مشکلات خود را به مجلس ارجاع دهد؟ به گونه ای که شنیده شود!
انجمن حمل و نقل خراسان یک تشکل صنفی و قانونی است که می تواند از طریق انجمن سراسری یا بطور مستقل نقطه نظرات و پیشنهادهای خود را طی مکاتبات با کمیسیون عمران مجلس به اطلاع برساند. این تشکل یک انجمن صنفی و قانونی و قوی است و می تواند با کمیسیون عمران مکاتبه کند و حتی نیاز باشد در جلسات علنی کمیسیون نیز حضور پیدا کند و خواسته های قانونی و صنفی خود را مطرح کند، به کمیسیون نیز کمک کند.