خواب 25 روزه ناوگان ایرانی با محموله گاز مایع در پایانه مرزی میرجاوه

درماههای اخیر فعالان حوزه حملونقل بینالمللی شاهد معضلات بسیاری در پایانه مرزی میرجاوه میان ایران و پاکستان هستند. اکنون در پایانه مرزی میرجاوه صف طویل تریلرهای حامل گاز مایع که از ایران به پاکستان صادر میشود، سبب توقف های تا 25 روزه ناوگان ایرانی شده است. از سوی دیگر بینظمی در عدم رعایت فاصله استاندارد ماشینهای حامل گاز مایع احتمال بروز اتفاقات ناگوار چون آتشسوزیهای مهیب را افزایش میدهد که در صورت وقوع به وارد شدن خسارات جبرانناپذیری منجر خواهد شد.
به گفته سعید افشاران رییس کمیته سوخت انجمن شرکتهای حملونقل بینالمللی خراسان رضوی در تشریح وضعیت پایانه مرزی میرجاوه میگوید: صادرات محموله گاز مایع از کشورمان به افغانستان و پاکستان به صورت حملونقل جادهای، همواره دچار مشکلاتی بوده است اما از دی ماه 1403 این مشکلات به اوج خود رسیده است. اکنون در مرز میرجاوه که اصلیترین پایانه مرزی ایران و پاکستان محسوب میشود، توقف ماشینهای حامل سوخت به 25 روز رسیده است که علاوه بر تحمیل هزینههای اضافی با توجه به ازدحام خودروها و عدم رعایت فاصله استاندارد، میتواند سبب بروز اتفاقات ناگوار چون آتش سوزیهای بزرگی شود که پیش از این نیز شاهد آن بودهایم.
افشاران ادامه میدهد: برای پیگیری موضوع تا کنون مکاتبات متعددی از سوی هیئت رییسه کمیته سوخت و هیئت مدیره انجمن حملونقل با اداره راهداری سیستان و بلوچستان و رییس اداره ترانزیت جادهای انجام شده است اما مسوولان در جوابیه یکی از نامهها ریشه مشکلات را در خاک پاکستان در ارتباط با اوضاع نابسامان، جنگ داخلی و عدم پذیرش ناوگان ایرانی از سوی این کشور میدانند ما معتقدیم یک بخش از کار در ارتباط با طرف پاکستانی بوده و بخش عمده آن مربوط به عدم سازماندهی نوبتبندی و تیر پارک در پایانه مرزی میرجاوه در خاک ایران است، از این رو متاسفانه اقدام موثری صورت نگرفته است و مشکلات همچنان به قوت خود باقیست.
وی معتقد است متولیان امر در خاک ایران میتوانند حداقل پارکینگ بزرگتری را برای توقف ناوگان ایرانی فراهم کنند تا از درهم لولیدن ماشینها جلوگیری شود و فاصله استاندارد بین ماشینها رعایت گردد و همچنین نوبت دهی نیز با نظم و ساماندهی انجام گیرد.
رییس کمیته سوخت انجمن خاطر نشان میکند: صادرات گاز مایع از پایانه مرزی میرجاوه به لحاظ اقتصادی صنعت ارزآوری برای کشور است و شایسته است تا از تمام این ظرفیت بهرهبرداری گردد.
وی مدعی است که این توقفهای طولانی سبب بی اعتمادی صاحبان کالا و همچنین بروز درگیریهایی میان رانندگان در پایانه مرزی میرجاوه میشود که به حیثیت حوزه حملونقل خدشه وارد میکند.
تابع شرایط سیاسی و اجتماعی پاکستان هستیم
مسعود نکودری رییس اداره ترانزیت و امور بینالملل اداره کل راهداری و حملونقل جادهای سیستان و بلوچستان در خصوص وضعیت پایانه مرزی میرجاوه توضیح میدهد: در واقع وضعیت کنونی پایانه مرزی میرجاوه به جریانات داخلی و اتفاقاتی که در پاکستان میافتد، برمیگردد که منجر به یک سری از اعتراضات و اعتصابات در این کشور شده است. با توجه به اینکه فرآیند حمل محمولههای گاز مایع به تفتان پاکستان از طریق ترانشیپ انجام میگیرد به منظور تخلیه بار ناوگان ایرانی میبایست صاحبان بار در پاکستان ماشینهای خالی به تعداد مورد نیاز را تامین کنند که اکنون به دلیل انسداد شاهراه کویته به تفتان این روال به صورت قبل اتفاق نمی افتد. بنابراین به جای روزانه 80 تا 90 دستگاه، عملا برای 15 تا 20 دستگاه تخلیه بار انجام میگیرد از طرفی در تفتان پاکستان مخزن برای تخلیه محصولات سوختی و انبارداری وجود ندارد و این امر موجب خواب طولانی ناوگان ایرانی در داخل خاک کشورمان شده است.
نکودری در ادامه میگوید: ما برای جلوگیری از اعزام ناوگان حامل گاز مایع به پایانه مرزی میرجاوه به تمام استانها اطلاع رسانی کردیم و سازمان راه را هم در جریان امور قرار دادیم اما متاسفانه علیرغم اطلاع رسانیها شرکتهای حملونقل، ناوگان ایرانی با محمولههای گاز مایع را با همان آرایش قبلی اعزام میکنند و تعداد ماشینها کاهش نیافته است.
وی در باره کلیپی که درگیری رانندگان را به تصویر کشیده و در فضای مجازی پخش شده است، اظهار میکند: این فیلم مربوط به پایانه مرزی میرجاوه نبوده و در کلیپهای این چنینی تاریخ و مکان نا مشخص است و در واقع تا کنون گزارش و شکایتی در این زمینه به ما به عنوان متولی امر، نرسیده است.
این مقام مسوول در باره وضعیت پارکینگها در پایانه مرزی میرجاوه خاطر نشان کرد: تیرپارکی که در آنجا تعبیه شده است دارای ظرفیت استاندارد بوده اما با توجه به کثرت ماشینها در پایانه مرزی و عدم امکان خروج، رانندگان با هرترفندی ماشینها خود را در اطراف تمام تیرپارکها، به صورت توقفگاههای غیررسمی، پارک میکنند که هیچ یک از این توقفها مورد تایید ما نیست.
وی میافزاید: برای توسعه یا احداث تیر پارک جدید باید متقاضیان مجوز و موافقت اصولی دریافت کنند و بدون ضابطه نمیتوان از فضاهای خالی اطراف پایانه مرزی که دارای مالکان شخصی هستند، استفاده کرد.البته اخیرا مجوز برای احداث تیرپارک جدیدی در این پایانه مرزی در مجاورت تیرپارک قبلی صادر شده است که به زودی به بهرهبرداری میرسد. نوبت دهی ناوگان ایرانی نیز به صورت الکترونیکی و غیر حضوری انجام می گیرد تا رانندگان قبل از رسیدن به مرز الزامی برای توقف در مرز نداشته و میتوانند از مبدا بارگیری تا مقصد توقف کنند و 24 ساعت قبل پیامک اعزام را دریافت میکنند تا به موقع خود را به پایانه مرزی برسانند و بدون توقف خارج شوند.
نکودری معتقد است اگر چه در به وجود آمدن وضعیت کنونی پایانه مرزی میرجاوه، انگشت اتهام به سوی اداره ما برمیگردد اما ما تابع شرایط و ضوابط در خاک پاکستان هستیم و تا زمانی که تهدیدات وجود دارد نمیتوان رانندگان را به هر قیمتی به آن سوی مرز فرستاد. از طرفی مسیر جایگزین نیز وجود ندارد و انسداد در مسیر تفتان سبب عدم تخلیه بار و روند ترانشیپ شده و موجب توقفهای طولانی ناوگان ایرانی گردیده است.
وی یادآور شد: البته گزارشهای غیر رسمی حاکی از آن است ظاهرا روند تامین ناوگان خالی در خاک پاکستان بهبود پیدا کرده و توقفها از 20 روز به یک هفته کاهش یافته است.